Tag Archief van: herbestemming

Nieuw orgel in De Oosterpoort, Woudenberg

Op 12 oktober 2024 zal in het nieuwgebouwde kerkelijk centrum De Oosterpoort te Woudenberg het uit Soest overgenomen Nijsse-orgel in gebruik genomen worden. Het orgel dateert uit 1997. Als adviseur was Jaap Jan Steensma bij de aanschaf en overplaatsing betrokken. Hij publiceerde in 2020 over het project op de website www.orgelnieuws.nl. De plaatsing van het orgel werd mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van Het Cultuurfonds, afdeling Utrecht.

 

Dit bericht verscheen eerder op orgeladvies.nl.

Front van Standaart-orgel in hotel The Church gerestaureerd

In de Lutherse Kerk van Arnhem zit sinds kort het boutique-hotel en restaurant The Church. Een toepasselijke naam voor een uniek gebouw. In dat gebouw staat nog altijd het orgel dat de Rotterdamse orgelmaker Adriaan Standaart er in 1913 voor maakte.

De grootste pijpen van het orgelfront (de voorkant) begonnen te verzakken. Niet alleen zag dat er slecht uit; de pijpen vormden ook een gevaar voor het binnenwerk van het instrument en de omgeving. In opdracht van betrokken particulieren zijn ze daarom kortgeleden gerestaureerd door Orgelmakerij Pels & Van Leeuwen. De gelegenheid werd aangegrepen een bouwhistorisch onderzoek te laten doen door orgeldeskundige Jaap Jan Steensma.

The Church gezien vanuit het orgel.

Jaap Jan maakte een verslag waarin de archivalia en publicaties een beeld vormen van hoe het Standaart-orgel destijds klonk en werd gewaardeerd. Ook bleken de wijzigingen goed te traceren. Uit een inventarisatie van het pijpwerk bleek bovendien dat veel van het oorspronkelijke pijpwerk nog is bewaard. Dat is niet vanzelfsprekend: na ±1945 werd de naam van orgelmaker Standaart vereenzelvigd met orgelbouw van lage kwaliteit uit het Interbellum en crisistijd. Het orgel van de Lutherse Kerk Arnhem blijkt echter een instrument te zijn dat nog dateert van voor de Eerste Wereldoorlog, en dat bovendien van hoge kwaliteit is.

Dankzij de verwijderde pijpen viel er daglicht in het orgel. JJ maakte een foto met zijn arm uit het orgel stekend; op de voorgrond het register Cornet.

In 1952 maakte het orgel een vernieuwing door niet goed paste bij het romantische karakter van het orgel. Enkele decennia later liet de Lutherse Kerk een tweede orgel bouwen, waarna Standaart-orgel als tijdscapsule in het gebouw bleef stilstaan. En in die toestand staat het instrument er nog steeds. Onbespeelbaar, ja, maar het is er tenminste nog.

En het belooft nog wat… Als het lukt dit orgel ooit weer te restaureren, dan kan in Arnhem het fin de siècle weer tot klinken komen!

Het eindresultaat. Foto: Rochus van Rumpt; orgelmakerij Pels & Van Leeuwen.

Met Utrecht Orgelland naar Museum Speelklok

,

Op maandag 24 april, als Museum Speelklok officieel gesloten is, houdt Stichting Utrecht Orgelland hier een donateursbijeenkomst. Vanaf 13.00 uur is er ontvangst met koffie/thee en om 13.30 uur start een rondleiding in het restauratie-atelier.

Jaap Jan Steensma zal vertellen over het J.W. Walker-kerkorgel (1855) in de collectie. Dit instrument is normaal gesproken niet in het museum te horen. Bijzondere aandacht is er ook voor het grote orgel van J. Bätz & Co uit 1883. Het werd gerestaureerd en uitgebreid in 1984, toen de kerk een nieuwe bestemming kreeg als museumruimte. Het kerkorgel is zodoende nog een goed onderhouden deel klinkend erfgoed dat verwijst naar de periode van voor de herbestemming.

Organist Pim Schipper zal de presentaties illusteren en verlevendigen met improvisaties. Ook het beroemde zelfspelende Haydn-Niemezc Flötenuhr zal deze middag te horen zijn. JJ schreef eerder twee artikelen over dit instrument en zijn muziek. Lees hier deel 1 en deel 2. De middag wordt om 16 uur afgesloten met een drankje.

Organist Pim Schipper.

Deelname

De middag is bedoeld voor donateurs en belangstellenden van de Stichting Utrecht Orgelland en is voor donateurs gratis toegankelijk. Een donateurschap kost € 35 per jaar. Belangstellenden kunnen deze exclusieve rondleiding en presentaties meemaken door te reserveren via email en het overmaken van € 20 op rekeningnummer NL08 RABO 0116 2852 57 t.n.v. Stichting Utrecht Orgelland. Wie in het bezit is van een Museumkaart wordt verzocht die mee te nemen.

Het orgel van J. Bätz & Co (1883) in Museum Speelklok.

 

Muziek bij Kloostermaal Speciaal

Klooster Nieuw Sion is een herbestemde voormalige cisterciënzerabdij in Diepenveen. Na het vertrek van de monniken is het opnieuw een plaats geworden waar mensen de stilte opzoeken. In het ‘klooster-nieuwe-stijl’ kun je overnachten, eten, concerten bezoeken; je kunt er wandelen, stilte vinden en bidden.
Eén van de initiatieven van het klooster is het Kloostermaal Speciaal. Op 28 april zijn Hester en Jaap Jan Steensma-Westra en Annelies Steensma er te gast om te zorgen voor de muziek bij het kloostermaal. De bezetting van het ensemble is bijzonder: Hester (sopraan) en Jaap Jan (orgel) zijn getrouwd en Annelies (viool) is de zus van Jaap Jan.

Programma: Feestelijk Barok…

In de weken na Pasen blijft de feeststemming in Klooster Nieuw Sion nog even hangen. De zondagen na Pasen kregen in de christelijke traditie mooie namen. ‘Jubilate’ bijvoorbeeld: jubelt. Of ‘Cantate’: zingt!
De feestelijke karakters zijn te horen in prachtige barokke aria’s voor sopraan en solo-viool. Bijvoorbeeld in ‘Singet dem Herrn ein neues Lied’ van Dietrich Buxtehude (1637-1707). Deze componist werd door de jonge Bach zó bewonderd, dat hij er een voetreis van 400 kilometer voorover had, vervolgens veel te lang wegbleef en zichzelf op die manier in de nesten werkte. Naast Buxtehude klinkt er daarom ook muziek van de grote Bach zelf.

…en gregoriaans

Als dirigent van het Kathedrale Koor Utrecht heeft Hester een bijzondere affiniteit met het gregoriaans. Het dan een buitenkansje, als je mag zingen in een oud klooster!
Naast de feestelijk klinkende barokmuziek zal Hester het programma daarom versieren met een gregoriaans gezang. Zo komen in Klooster Nieuw Sion nog één keer de klanken tot leven van weleer.

Meer weten en opgeven

Het Kloostermaal begint om 18.30 uur. Het aansluitende concert is om 20.30 uur en duurt maximaal een uurtje. Opgeven voor het diner en/of concert kan op de website van Nieuw Sion.

Foto: Jos Kuklewski