Front van Standaart-orgel in hotel The Church gerestaureerd

In de Lutherse Kerk van Arnhem zit sinds kort het boutique-hotel en restaurant The Church. Een toepasselijke naam voor een uniek gebouw. In dat gebouw staat nog altijd het orgel dat de Rotterdamse orgelmaker Adriaan Standaart er in 1913 voor maakte.

De grootste pijpen van het orgelfront (de voorkant) begonnen te verzakken. Niet alleen zag dat er slecht uit; de pijpen vormden ook een gevaar voor het binnenwerk van het instrument en de omgeving. In opdracht van betrokken particulieren zijn ze daarom kortgeleden gerestaureerd door Orgelmakerij Pels & Van Leeuwen. De gelegenheid werd aangegrepen een bouwhistorisch onderzoek te laten doen door orgeldeskundige Jaap Jan Steensma.

The Church gezien vanuit het orgel.

Jaap Jan maakte een verslag waarin de archivalia en publicaties een beeld vormen van hoe het Standaart-orgel destijds klonk en werd gewaardeerd. Ook bleken de wijzigingen goed te traceren. Uit een inventarisatie van het pijpwerk bleek bovendien dat veel van het oorspronkelijke pijpwerk nog is bewaard. Dat is niet vanzelfsprekend: na ±1945 werd de naam van orgelmaker Standaart vereenzelvigd met orgelbouw van lage kwaliteit uit het Interbellum en crisistijd. Het orgel van de Lutherse Kerk Arnhem blijkt echter een instrument te zijn dat nog dateert van voor de Eerste Wereldoorlog, en dat bovendien van hoge kwaliteit is.

Dankzij de verwijderde pijpen viel er daglicht in het orgel. JJ maakte een foto met zijn arm uit het orgel stekend; op de voorgrond het register Cornet.

In 1952 maakte het orgel een vernieuwing door niet goed paste bij het romantische karakter van het orgel. Enkele decennia later liet de Lutherse Kerk een tweede orgel bouwen, waarna Standaart-orgel als tijdscapsule in het gebouw bleef stilstaan. En in die toestand staat het instrument er nog steeds. Onbespeelbaar, ja, maar het is er tenminste nog.

En het belooft nog wat… Als het lukt dit orgel ooit weer te restaureren, dan kan in Arnhem het fin de siècle weer tot klinken komen!

Het eindresultaat. Foto: Rochus van Rumpt; orgelmakerij Pels & Van Leeuwen.